Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου 2007

Αρετή και κακία

Ο σοφός Πρόδικος στο σύγγραμά του σχετικά με τον Ηρακλή εκφραζόταν για την Αρετή:
" Λεν ότι ο Ηρακλής, όταν από την παιδική ηλικία προχωρούσε προς την εφηβική, κατά την οποία οι νέοι αυτοκυριαρχούνται και φανερώνουν αν θα πάρουν στη ζωή τους είτε το δρόμο προς την αρετή είτε το δρόμο προς την κακία, βγήκε έξω και καθόταν ήσυχα μη ξέροντας προς ποιο από τους δύο δρόμους να στραφεί.
Του φάνηκε τότε ότι πήγαν κοντά του δύο γυναίκες μεγαλόσωμες.
Η μία ήταν όμορφη στην εμφάνιση και ελευθέρια στη φύση της, στολισμένη στο σώμα με την καθαριότητά του, στα μάτια με την αιδημοσύνη της, στο παράστημα με τη σωφροσύνη της και με ενδύματα λευκά.
Η άλλη ήταν θρεμμένη, ώστε να είναι πολύσαρκη και απαλή, στολισμένη στην επιδερμίδα της, ώστε να νομίζει ότι φαίνεται πιο άσπρη και πιο κόκκινη από την πραγματικότητα, με παράστημα, ώστε να νομίζει ότι είναι ψηλότερη από το φυσικό ανάστημά της, με μάτια τεντωμένα και με ενδυμασία τέτοια, από την οποία μπορούσε προπάντων να λάμπει η ομορφιά της. Εξέταζε συχνά τον εαυτό της, πρόσεχε αν τη βλέπει και κάποιος άλλος και πολλές φορές έριχνε μια ματιά και στη σκιά της.
Μόλις έφτασαν κοντύτερα στον Ηρακλή, αυτή που αναφέρθηκε πρώτη προχωρούσε κατά τον ίδιο τρόπο, ενώ η άλλη θέλοντας να προφτάσει έτρεξε κοντά στον Ηρακλή και του είπε: "Σε βλέπω, Ηρακλή, να μην ξέρεις ποιο δρόμο να ακολουθήσεις στη ζωή σου. Αν λοιπόν με κάνεις φίλη σου, θα σε οδηγήσω στον πιο ευχάριστο και στον πιο εύκολο δρόμο και από κανένα ευχάριστο δε θα είσαι άγευστος, θα ζεις χωρίς να δοκιμάσεις τα δύσκολα. Πρώτα-πρώτα δε θα νοιάζεσαι για πολέμους και προβλήματα, αλλά θα ψάχνεις τι χαριτωμένο, τρόφιμο ή ποτό, θα βρεις ή τι αν δεις ή αν ακούσεις, θα ευχαριστηθείς ή ποια αν οσφρανθείς ή αγγίξεις, θα χαρείς ή με ποιες ερωτικές συναναστροφές προπάντων θα ευφρανθείς και πώς θα κοιμάσαι πολύ μαλακά και πώς θα κερδίζεις όλα αυτά χωρίς καθόλου κόπο. Αν κάποτε σου δημιουργηθεί κάποια υποψία έλλειψης από που θα υπάρχουν αυτά, δεν υπάρχει φόβος να σε οδηγήσω στο να αποκτήσεις αυτά κοπιάζοντας και με σωματική και ψυχική ταλαιπωρία, αλλά εσύ θα χρησιμοποιείς αυτά με τα οποία θα εργάζονται οι άλλοι, χωρίς να απέχεις από τίποτε, απ' όπου θα είναι δυνατό να κερδίσεις κάτι. Διότι εγώ δίνω τη δυνατότητα σε όσους με συναναστρέφονται να ωφελούνται από παντού." Και ο Ηρακλής όταν άκουσε αυτά είπε: "Γυναίκα, ποιο είναι το όνομά σου;" Αυτή είπε: "Οι φίλοι μου με λεν Ευδαιμονία, ενώ όσου με μισούν υποτονίζοντάς με, με λεν Κακία."
Στο μεταξύ τον πλησίασε η άλλη γυναίκα και του είπε: "Κι εγώ έρχομαι σε σένα, Ηρακλή, επειδή ξέρω αυτούς που σε γέννησαν και επειδή έχω μάθει το χαρακτήρα σου στην εκπαίδευση. Από αυτά ελπίζω ότι, αν στραφείς στο δρόμο που φέρνει σε μένα, θα γίνεις καλός εργάτης των ωραίων και σοβαρών έργων και ότι εγώ θα φανώ ακόμη πιο πολύ τιμημένη στα καλά. Δεν θα σε εξαπατήσω με ευχάριστα προοίμια, αλλά με αλήθεια θα σου εκθέσω πως οι θεοί τακτοποίησαν όσα υπάρχουν. Λοιπόν τίποτε απ' όσα είναι καλά και ωραία δεν το δίνουν οι θεοί στους ανθρώπους χωρίς κόπο και φροντίδα. Αλλά αν θέλεις να είναι οι θεοί ευνοϊκοί απέναντί σου, πρέπει να περιποιείσαι τους θεούς, αν θέλεις να σε αγαπούν οι φίλοι σου, πρέπει να ευεργετείς τους φίλους σου. Αν επιθυμείς να σε τιμά κάποια πόλη, πρέπει να ωφελείς την πόλη αυτή. Αν ζητάς να σε θαυμάζει όλη η Ελλάδα για αρετή, πρέπει να προσπαθείς να ευεργετείς όλη την Ελλάδα. Αν θέλεις η γη να σου δίνει άφθονους καρπούς, πρέπει να καλλιεργείς τη γη. Αν νομίζεις ότι πρέπει να αποκτήσεις πλούτο από τα ζώα, πρέπει να φροντίζεις τα ζώα. Αν έχεις τη διάθεση να μεγαλώνεις με πόλεμο και θέλεις να μπορείς να ελευθερώνεις τους φίλους σου και να σκλαβώνεις τους εχθρούς σου, πρέπει και τις ίδιες τις πολεμικές τέχνες να τις μαθαίνεις από εκείνους που τις ξέρουν και πρέπει να ασκείσαι για το πώς πρέπει να τις χρησιμοποιείς. Αν θέλεις να είσαι σωματικά δυνατός, πρέπει να συνηθίσεις το σώμα σου να υπηρετεί τη σκέψη σου και πρέπει να το γυμνάζεις με κόπους και με ιδρώτα."
Η Κακία διακόπτοντας είπε: "Καταλαβαίνεις, Ηρακλή, ότι η γυναίκα αυτή σε οδηγεί σε δύσκολο και μακρινό δρόμο προς τα ευχάριστα πράγματα; Ενώ εγώ θα σε οδηγήσω σε εύκολο και σύντομο δρόμο προς την ευτυχία."
Και η αρετή είπε:"Δύστυχη! Τι καλό έχεις εσύ; Η τι ευχάριστο ξέρεις μη θέλοντας να κάνεις τίποτε εξαιτίας αυτού; Εσύ ούτε να επιθυμήσεις τα ευχάριστα περιμένεις, αλλά γεμίζεις με όλα, προτού τα επιθυμήσεις, τρώγοντας, προτού πεινάσεις και πίνοντας, προτού διψάσεις. Για να φας ευχάριστα, ψάχνεις μαγείρους, για να πίνεις ευχάριστα, ετοιμάζεις ακριβά κρασιά. το καλοκαίρι τρέχοντας δεξιά και αριστερά αναζητείς χιόνι. Για να κοιμηθείς ευχάριστα, ετοιμάζεις όχι μόνο μαλακά στρώματα, αλλά και τα κρεβάτια και τα υπόβαθρα των κρεβατιών. Επιθυμείς τον ύπνο, όχι επειδή κουράζεσαι, αλλά επειδή δεν έχεις τι να κάνεις. Αναγκάζεις τους ανθρώπους να έχουν σεξουαλικές δραστηριότητες, προτού χρειαστεί, τα μηχανεύεσαι όλα γι' αυτό και κάνεις τους άντρες γυναίκες. Διότι έτσι εκπαιδεύεις τους φίλους σου, κάνοντάς τους να ζουν ακόλαστα τη νύχτα και κατακοιμίζοντάς τους στο πολύ χρήσιμο τμήμα της ημέρας. Ενώ είσαι αθάνατη, έχεις απορριφθεί από τους θεούς και σε περιφρονούν οι καλοί άνθρωποι. Δεν ακούς το πιο ευχάριστο απ' όλα τα ακούσματα, δηλαδή τον έπαινο του εαυτού σου και δε βλέπεις το πιο ευχάριστο απ' όλα τα θεάματα. Διότι ποτέ ως τώρα δεν έχεις δει ένα δικό σου ωραίο έργο. Ποιος θα σε πιστέψει αν πεις κάτι; Ποιος θα σε βοηθήσει αν χρειαστείς κάτι; Η ποιος μυαλωμένος θα τολμήσει να είναι οπαδός σους; Οι οπαδοί σου στη νεανική ηλικία τους είναι σωματικά αδύνατοι και, όταν γεράσουν, αστόχαστοι στην ψυχή τους, άκοπα γυαλιστεροί περνώντας τη νεανική ηλικία και κοπιαστικά περνώντας άχυμοι τα γερατειά τους, νοιώθοντας ντροπή για όσα έχουν κάνει και ενοχλημένοι απ' όσα κάνουν, έχοντας περάσει τα ευχάριστα στη νεότητά τους και έχοντας αποθέσει τα δυσάρεστα στα γερατειά τους. Αντίθετα εγώ συναναστρέφομαι τους θεούς, συναναστρέφομαι τους καλούς ανθρώπους. Κανένα έργο ούτε θεϊκό ούτε ανθρώπινο δε γίνεται χωρίς εμένα. Με τιμούν πιο πολύ απ' όλους και θεοί και άνθρωποι, όσοι ταιριάζει να με τιμούν, είμαι αγαπητή βοηθός των τεχνιτών, πιστή φύλακας των σπιτιών των αφεντάδων, καλοδιάθετη συμπαραστράτρια των δούλων, καλή βοηθός στους ειρηνικούς μόχθους, σταθερή σύμμαχος στα πολεμικά έργα, άριστη συμμέτοχη στη φιλία. Για τους φίλους μου υπάρχει ευχάριστη και ανέμελη απόλαυση τροφών και ποτών. Διότι τα δέχονται, όσο τα επιθυμούν, έχουν ύπνο πιο ευχάριστο απ' όσο εκείνοι που δεν κοπιάζουν και ούτε όταν τον αφήνουν στενοχωριούνται ούτε εξαιτίας του αφήνουν αυτά που πρέπει να κάνουν. Οι νέοι χαίρονται με τους επαίνους που τους κάνουν οι γεροντότεροι και οι γεροντότεροι αγάλλονται με τις τιμές που τους κάνουν οι νέοι και ευχαρίστως θυμούνται τις παλιές πράξεις τους και ευχαριστιούνται κάνοντας καλά τις άμεσες πράξεις τους και εξαιτίας μου είναι φίλοι των θεών, αγαπητοί των φίλων και τιμημένοι από τις πατρίδες τους. Όταν έρθει το τέλος που προσδιορίζει η μοίρα, κείτονται θαμμένοι όχι περιφρονημένοι με τη λησμονιά. αλλά είναι ζωντανοί με την ανάμνηση, καθώς υμνούνται πάντοτε. Αν τέτοιες πράξεις κάνεις με κόπο, γιε καλών γονιών Ηρακλή, μπορείς να αποκτήσεις την πολύ μακαρισμένη ευτυχία."

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

ΕΛΑ ΠΟΥ ΕΙΣΑΙ Η ΑΡΕΤΗ ΞΑΝΑΧΤΥΠΑ
ΑΡΕΤΗ

fractal είπε...

Καλό σου μεσημέρι Ξένο.
Στο blogg σου με έφερε "ο Γλάρος Ιωνάθαν" θαλασσοπoύλιτου Αιγαίου και εγώ όπως με αποκαλούν φίλοι bloggεrs είπα να δώ ποιοί ενδιαφέρονται για μας που ναι μεν δεν μας λένε Ιωνάθαν αλλά ξέρουμε από πετάγματα. Αυτοκτονίας ίσως όπως του Ίκαρου, αλλά πάντως πετάγματα. Είδα όμως απόλυτη σιγή στο blogg σου . Μάλλον έχεις εγκαταλείψει η λείπεις. Όπως και νάχει θα ξαναγυρίσω κάποια στιγμή. Είναι και κάτι αλλο εκτός από τον Ιωνάθαν που τράβηξε την προσοχή μου. Αλλά δεν έχει σημασία τώρα πιά για ένα fractal.